چند ماه پس از ازدواج جهانگیر با نور جهان، شاه جهان، ارجمند بانو، دختر آصفخان را که از زیبایى فوقالعاده و حسن خلق برخوردار بود به ازدواج خود درآورد (نهم ربیعالاول 1021 ق). ارجمند بانو که بیست سال بیشتر نداشت مورد علاقه فراوان همسرش بود و از آن پس در سفر و حضر همراه او گردید. وى از سوى همسرش ملقب به «ممتاز محل» و «ممتازالزمانى» شد.
ارجمند بانو بیست سال با شاه جهان زندگى کرد و هنگامى که فرزند چهاردهم خود را- که گوهر آرا نام گرفت- در برهانپور به دنیا آورد، خود از درد شدید زایمان درگذشت. شدت اندوه شاه جهان از مرگ همسر محبوبش به اندازهاى بود که پس از چندى موى سر و صورتش سپید گردید و تا مدتى در مجلس جشن و شادى حاضر نمىشد. شاعران نیز قصاید بسیار در رثاى ملکه سرودند.
از ارجمند بانو ده میلیون روپیه ارثیه باقى ماند که به فرمان شاه جهان نیمى از آن به دختر بزرگش جهانآرا بیگم رسید و نیم دیگر را میان فرزندانش بطور مساوى تقسیم کردند.
*شاه جهان ساعتها در سوگ همسرش گریست
جنازه ارجمند بانو را موقتا در باغ دینآباد در حومه برهانپور به امانت گذاشتند. بناى قبر موقت وقتى به پایان رسید، شاه جهان براى خواندن فاتحه بر سر آن رفت و ساعتها زارى کرد. از آن پس هم تا آن جنازه در برهانپور بود هر شب جمعه این زیارت را تکرار مىکرد. شاه جهان تصمیم گرفت براى ملکه محبوب خود چنان مقبرهاى بسازد که در جهان بىنظیر باشد و یادگار عشق او را تا ابد بر صفحه روزگار جاودان سازد.
به دستور او در آگره- که قبل از بناى ارگ شاه جهانآباد در دهلى، پایتخت بود زمین وسیع و باصفایى را در کنار رود جمنا براى مقبره ارجمند بانو خریدارى کردند و تابوت ملکه را روز جمعه هفدهم جمادىالاول 1041 ق به همراهى فرزندش شاه شجاع و تنى چند از بزرگان کشور به آگره حمل کردند. تابوت را موقتا در جایى امانت گذاشتند و بعد از اتمام مقبره فعلى آن را در آرامگاه ابدیش دفن کردند.
هزینه ساختمان تاج محل را به اختلاف بین پنج تا سیزده میلیون و هفتصد هزار، یا سى و یک میلیون و هفتصد هزار روپیه نوشته اند. بیست هزار کارگر و استادکار، معمار، سنگتراش، نقاش، فلزکار و جواهرتراش مدت بیست و دو سال بدون وقفه کار کردند تا ساختمان کنونى تکمیل شد. براى اخذ تصمیم دربارهى نقشه آرامگاه که طرح مقدماتى آن را خود شاه جهان تنظیم کرده بود- شورایى از مهندسان عالىمقام ایرانى و هندى تشکیل شد و بالاخره نقشه کاملى که استاد عیسى شیرازى (از ترکان شیراز) رسم کرده بود مورد تصویب قرار گرفت و معمارى مقبره را نیز خود او عهدهدار گردید. به اتفاق نظر معماران و هنرشناسان مقبرهى ممتاز حل- که بعداً به تاج محل معروف شد- زیباترین و گرانبهاترین مقبره روى زمین است.
نظرات شما عزیزان: